Piątek, 2024-03-29, 4:17 AM

Strona Jana pielgrzyma

Menu
Wejście
Kategorie
Pielgrzymki [31]
Bliski wschód [14]
Relikwie i cudowne ikony [32]
Tradycje prawosławia [36]
Relacje międzywyznaniowe [45]
Rozważania teologiczne [48]
Inne [76]
Wyszukiwanie
Statystyka

Online razem: 1
Gości: 1
Użytkowników 0

Katalog artykułów

Główna » Artykuły » Tradycje prawosławia

WIELKI POST
Na początku zastanówmy się dlaczego pościmy, jaki sens ma nasza wstrzemięźliwość, wyrzeczenie się niektórych potraw? Aby odpowiedzieć na te pytania musimy cofnąć się do Starego Testamentu i uświadomić sobie co wydarzyło się w tych odległych czasach. Otóż od opuszczenia raju przez prarodziców, cały rodzaj ludzki, znalazł się we władaniu sił zła. Zuchwały bies niejednokrotnie deklarował, że wszystkie królestwa ziemskie są w jego posiadaniu. Skutek tego był taki, że wszyscy - dobrzy i źli, święci i grzesznicy, po śmierci trafiali do szeolu, do piekieł. Znaleźli się tam - począwszy od Adama i Ewy, wszyscy patriarchowie, prorocy, królowie i inni święci tamtych czasów, i nie tylko potomkowie Abrahama, ale cały rodzaj ludzki. Taki sam los czekał  wszystkich. Jednakże niewyobrażalna miłość Boża spowodowała, że dla ratowania nas i ukrócenia władzy szatana, Syn Boży zstąpił na ziemię.Tak Bóg umiłował świat, że posłał Syna Swojego Jednorodzonego aby każdy kto w Niego wierzy nie umarł, ale miał życie wieczne.   Jego śmierć na Krzyżu i chwalebne Zmartwychwstanie  stały się kluczowym wydarzeniem w dziejach ludzkości. Towarzyszyły im  zjawiska nadprzyrodzone. Ewangeliści  świadczą, że zgasło słońce, zatrzęsła się ziemia, popękały skały i kamienie, otworzyły się groby i wielu zmarłych zjawiło się ich rodzinom. Pękła od góry do dołu zasłona w świątyni jerozolimskiej. Jednak na tym nie koniec. Najważniejsze jeszcze nastąpi: oto Bóg schodzi do szeolu, do piekieł, kruszy jego potęgę, zrywa więzy nałożone przez szatana na świętych i wyprowadza ich z otchłani, z ciemności do miejsca światła, miejsca szczęśliwości - do raju. Ilu ich było wie tylko Bóg. Św. Jan Chryzostom mówi, że opustoszały czeluście piekieł. Bóg przez swoje zmartwychwstanie ponownie otworzył dla człowieka bramy raju, a pierwszym nowotestamentowym jego mieszkańcem stał się, wyznający swoje grzechy, łotr.
 
Oto przed jakim wydarzeniem w dziejach ludzkości stoimy! I jeśli w naszym codziennym życiu zwykliśmy czcić pewne wydarzenia, rocznice, to jakże niewspółmiernie ważniejsze powinno być dla nas wydarzenie Golgoty i Zmartwychwstania naszego Zbawiciela. Jednakże ani Bóg, ani Jego święty Kościół do niczego nas nie zmusza. Nadal posiadamy wolną wolę i rozum i jeśli tych boskich darów jest dla nas za mało aby uświadomić sobie wielkość i znaczenie dla naszego zbawienia ofiary Krzyża, to niestety, za skutki takiego postępowania odpowiadamy wyłącznie sami.
 
Obecnie post u wielu chrześcijan,   np. u protestantów, stracił swoje znaczenie. Jego zanik obserwujemy  również i w środowisku katolickim. W prawosławiu obserwuje się jego pewne odrodzenie, choć nie obejmuje swoim zasięgiem wszystkich deklarujących siebie jako wierzących.  Zwłaszcza  reguł zakonne wymagają, aby  posty były ściśle  przestrzegane w monasterach prawosławnych. Szczególnym postem jest jednak Wielki Post, gdyż poprzedza wydarzenia o wielkim znaczeniu dla całego świata. Stąd jego nazwa.
 
O samym poście napisano wiele. Zacytujmy na początek słowa współczesnego nam Metropolity z Petersburga Jana. Mówił on:
„Nasze relacje z Bogiem nie są zależne od spożywanych produktów. Bóg oczekuje od nas nie postu, ale miłości. „Będziesz miłował Pana Boga twego całym twoim sercem” (Mt.22,37). Gdy się jednak zastanowimy, jak dostąpić takiej miłości do Boga, to reguły cerkiewne, w tym posty, staną przed nami w zupełnie innym świetle. Musimy wyzbyć się grzechu, oczyścić swoje serce. Nawet przy chorobie ciała stosuje się dietę, a tym bardziej gdy choruje i ciało i dusza. Wszystkie reguły cerkiewne mają jeden jedyny cel – pomóc człowiekowi stanąć na drogę odrodzenia duchowego, oczyścić się od pokus i grzechu. Wyłączenie z jadłospisu pewnych potraw, to jedynie skrawek postu. Prawdziwy post polega na unikaniu zła w naszych czynach, myślach i dążeniach. Człowiek podejmujący trud pewnych ograniczeń i wyrzeczeń musi spodziewać się wielu pokus, walki z samym sobą. Jednakże kto je pokona otrzyma dar żywej, doświadczalnej, zmieniającej całe jego życie, wiary”.
 
Wielcy asceci mówią, że w Wielkim Poście przed naszym duchowym wzrokiem stale powinna być Golgota. Do tego też wzywa nas Kościół. I zobaczmy jak mądrze, prowadzone Duchem Świętym, wygląda samo przygotowanie wiernych do postu. Ile niezwykłych przykładów do naśladowania wskazują nam nabożeństwa, Pismo Święte. O gdybyśmy choć w części przyjmowali to do swoich serc, starali się w tym duchu wychowywać swoje dzieci. Sam śpiew psalmu „Nad rzekami Babilonu” – jak wyjaśniają – symbolizuje płacz duszy po utracie raju. Taki sam płacz przewija się przez cały kanon pokutny św. Andrzeja z Krety, czytany w pierwszym i piątym tygodniu Wielkiego Postu. Wysłuchanie tego niezwykłego kanonu niewątpliwie wyciśnie na sumieniu każdego wierzącego stosowny znak – zadumy nad swoim życiem, chęci przyniesienia pokuty i przyjęcia najświętszego sakramentu Eucharystycznego. Wtedy i post stanie się łatwiejszy, i będzie dobrodziejstwem dla ciała i duszy.
 
Wszystkie nabożeństwa Wielkiego Postu, nawet liturgie odprawiane w niedziele, nie mówiąc o nabożeństwach codziennych, noszą szczególny charakter. Dostarczają one niezwykłych duchowych przeżyć. Szczególną z nich jest Liturgia Uprzednio Oświęconych Darów. „Dzisiaj siły niebieskie z nami niewidzialnie służą, oto wchodzi Król Chwały” – śpiewamy na Liturgii.
 
Kolejnym wielkim misterium wiary są nabożeństwa zwane ”pasjami”. Odbywają się przed Golgotą, ustawioną, dla adoracji, pośrodku świątyni. Zarówno czytania jak i śpiewy wprowadzają nas w misteria Wielkiego Tygodnia, poprzedzającego Paschę. W Wielkim Poście przeżywamy też szczególną adorację Krzyża Chrystusowego.
 
Kościół otwiera przed naszym duchowym wzrokiem sens naszego życia. Wskazuje cel, do którego powinniśmy dążyć, a także wskazuje drogę jak ten cel osiągnąć. Jedną z tych dróg jest post, wstrzemięźliwość od złych czynów, myśli i zamiarów. Kościół więc opiekuje się nami jak dobra matka nad swoimi dziećmi. I wyłącznie od nas zależy, czy skorzystamy z tej matczynej lekcji, czy ją odrzucimy, skazując siebie na zatracenie. Póki jednak Bóg obdarza nas życiem zawsze, jak syn marnotrawny, możemy liczyć na Boże miłosierdzie i powrócić do domu Ojca. Wielu z nas doznaje oświecenia już na łożu śmierci, wzywając osobę duchowną o wysłuchanie spowiedzi i udzielenie św. sakramentu Eucharystii. Prośmy Boga,  aby naszego opamiętania nie zaskoczyła niespodziewana śmierć. Niestety, w przyszłym zyciu  już nie będziemy mogli niczego naprawić. Staniemy przed Bogiem z tym wszystkim – dobrem i złem, które  uczyniliśmy w naszym ziemskim życiu.
 
Bardzo ważną sprawą oprócz postu jest modlitwa. Razem stanowią one niczym dwa skrzydła życia duchowego. I w tym przypadku Kościół przedkłada nam modlitwę szczególną. Autorem jej jest Efrem Syryjczyk. Znamy ją od dzieciństwa: „Panie i Władco żywota mojego”… Modlitwa jest powtarzana na wszystkich nabożeństwach Wielkiego Postu. Również w naszych domach powinniśmy modlić się jej słowami. Jej treść jest unikalna.
 
Szczególnie w okresie postu powinniśmy starać się wyciszyć w sobie rządze, unikać pustych rozrywek, czytania popularnych książek, zredukować, a nawet całkowicie zawiesić oglądanie telewizji i Internetu, chodzenia do kina i teatru. Taki stan, połączony z postem i modlitwą, niewątpliwie będzie sprzyjał uwolnieniu naszego ciała i duszy od ogromu zła i pokusy zewsząd nas otaczających. Potraktujmy Wielki Post jako czas wyjątkowy, czas zbawienny dla naszej duszy. A wtedy radość Zmartwychwstania Pańskiego będzie naszą radością i da Bóg staniemy się godni cieszyć się tą radością i po naszym odejściu z tego świata.
__________________________________
Cytat Metr.Jana Z „Pouczenia wielkich starców ros”.
Kategoria: Tradycje prawosławia | Dodał: pielgrzym (2013-03-19)
Odsłon: 1499